به گزارش سفیرافلاک، شهداء، این بزرگ‌مردان تاریخ با ایثار جان خود عزت، شرافت و سربلندی را برای ما به ارمغان آوردند و اکنون ما مانده‌ایم و راهی که پیمودن آن این عزت و سربلندی را افزون می‌کند.

مقام معظم رهبری فرمودند «زنده نگهداشتن یاد و خاطره شهدا کمتر از خود شهادت نیست» و این جمله پرمحتوا و مهمی است که ایشان، نام و خاطره شهدا را معادل خون شهید می‌دانند، شهادتی که برای شهید یک حرکت ارزشمند، مهم و فراتر از سایرارزش‌هاست.

حال باید گفت هستند افرادی که در طیف، گروه و قشرهای مختلف که به نوعی می‌خواهند هرچند اندک خدمتی به شهدا کرده و به طریقی ادای دِینی به این عزیزان کرده باشند.

ما در ادامه گفتگویی داشتیم با یک مهندس معمار و خوش ذوق لرستانی که با عشق و علاقه خاصی به طراحی و ساخت المان و یادمان شهداء می‌پردازد، مهندس معماری که با پای دل به سراغ ساخت یک المان یا یادمان باشکوه می‌رود تا به قول خودش تقویت کننده یک هویت ارزشمند باشد.

لطفا خودتان را معرفی کنید و بفرمایید که دارای چه مدرک تحصیلی هستید و در چه زمینه‌ای مشغول به کار هستید؟

بنده فرید بهرهی هستم، ۳۲ سال سن دارم و مدرک تحصیلی‌ام کارشناس ارشد معماری است. شغل بنده معماری و با رشته تحصیلی‌ام مرتبط است.

شرکت پیمانکاری دارم، کلا کارم ساخت و ساز و طراحی است و در بخش طراحی‌های خاص مانند المان، یادمان، مقبره، سردر، کارها، عناصر و اجزای معماری و شهری که انسان را به چالش می‌کشاند و شرایط خاص خودش را دارد فعالیت می‌کنم.

چطور شد به سمت طراحی و ساخت المان و یادمان رفتید؟

تفاوتی که در دل این عناصر شهری و معماری نهفته شده است و همچنین چالش‌هایی که در مسیر طراحی و اجرا وجود دارد مرا جذب این کارها کرده و سبب شده تا به سمت کارهای یادمانی و المان‌ها بروم.

رشته معماری یک قسمتش هنر است و ما هنر را در المان و یادمان بیشتر می‌توانیم ببینیم و یک علاقه شخصی سبب شده تا بیشتر جذب بخش هنری معماری شوم.

یک بخش از معماری که از سایر رشته‌های مهندسی متفاوت است، بحث هنر بودن معماری است و در کارهای المان و یادمانی این هنر را می‌توان خیلی بیشتر از قسمت‌های دیگر معماری به چشم دید. هر المان و یادمان برای یک معمار، پیکر تراش و مجسمه‌ساز یک چالش جدیدی است ولی بناهای عادی یک تکرار و روزمرگی خسته کننده‌ای در آن است اما کارهای المانی تکراری نیستند و هر کدامشان یک دغدغه، پاسخ و چالش خاصی برای خودشان دارند.

در مجموع می‌توان گفت سه عامل تفاوت، عدم تکرار و چالش‌های جدید سبب می‌شود که ما به سمت طراحی المان برویم و اینکه بحث زیباشناسی و هنر هم تاثیرگذار است.

تاکنون چند المان و یادمان طراحی و اجرا کرده‌اید؟

دو یادمان شهداء اجرایی کردیم همچنین یک المان عید نوروز، یک مقبره و سه تا یادمان شهدا بوده که به صورت فراخوان به مرحله فینال رسیدند و آنجا هم که بودجه کم بوده به اجرا نرسیدند.

طراحی یادمان شهید گمنام عزیزی که آبان ماه سال گذشته در داخل دانشگاه فنی و حرفه‌ای لرستان دفن کردند را به ما پیشنهاد دادند که طرح یادمان ما از بین چند طرح انتخاب شد و برای اجرا وارد کار شدیم که چند وقت پیش به بهره‌برداری رسید و افتتاحیه آن را داشتیم.

تاکنون چندین مسابقه و فراخوان شرکت کرده‌ام که چند مورد از آن‌ها به مرحله فینال رفتند و جزء طرح‌های برگزیده بودند که برخی به دلیل نبود بودجه یا دلایل دیگر اجرا نشدند و برخی نیز اجرا شدند.

کارهای المانی عید نوروز، طراحی و ساخت سر در از دیگر کارهایی بوده که انجام دادم همچنین جسته و گریخته کارهایی هم با شرکت‌های مشاور داشتم.

در مجموع کارهای ما تقریبا به دو صورت بوده یا اینکه ما وارد مسابقات معماری می‌شدیم و طرح در فراخوان سراسری ارائه می‌دادیم یا اینکه به صورت کارهایی بوده که به کارفرما یا ارگان‌ها ارائه می‌دادیم و طرح پیشنهادی بودند. طرح‌های پیشنهادی نیز با توجه به نظر صاحب‌نظری که در ارگان و مجموعه‌ای هست، داوری می‌شود و اگر به توافق برسد به مرحله اجرا می‌رسد.

اولین المان را در کجا اجرا کردید و در چه زمینه‌ای بود؟ نخستین یادمان را در کجا ساختید؟

المان عید نوروز بود که در فراخوان برگزیده و در شهر همدان اجرا شد، اولین یادمان شهید نیز یادمان شهید گمنام شهر کبودراهنگ شهر همدان بود که در فراخوان برگزیده و آن هم به مرحله اجرا رسید برای این کار نیز طرح‌های مختلفی ارائه شدند که طرح بنده در مسابقه رتبه یک را به دست آورد و به مرحله اجرا رسید.

مهمترین عاملی که سبب شده به سمت طراحی و ساخت یادمان شهداء بروید چه عاملی بوده است؟

مهمترین عاملی که بنده را مجاب و علاقه‌مند می‌کند که به سمت طراحی در حوزه یادمان و المان‌های شهداء بروم این است که علاقه قلبی و ارادت خاصی به شهداء دارم و اینکه در خودم یک احساس دِین می‌کنم.

به عنوان یک مهندس کوچکترین کاری که بتوانم در قِبال این انسان‌های عظیم و بزرگ انجام بدهم این است که بتوانم یک یادمان و المان در خور و شان آن‌ها طراحی کنم.

دلیل دوم بحث هویت است، عاملی که سبب تعلق خاطر و اقتدار کشور می‌شود یعنی وقتی ما یک هویت جمعی مشترک در خودمان احساس کنیم می‌توانیم به یک تعلق خاطر برسیم، یعنی وقتی خودمان را به یک مملکت، منطقه و جغرافیای خاص متعلق بدانیم برای حفظ خاک آن دفاع می‌کنیم.

در واقع المان شهید قابلیت تقویت دینی، ملی و قومی ما را دارد و یک نوع سد در قِبال تهاجم‌های فرهنگی و رسانه‌ای و تهاجم‌هایی است که به هویت ما می‌شود، دشمنان می‌خواهند هویت ما را از بین ببرند اما این المان‌ها می‌توانند هویت ملی، دینی و قومی ما را تقویت کنند و با تقویت آن در قِبال بسیاری از تهاجم‌ها چه سخت‌افزاری و چه نرم‌افزاری مقابله کنیم.

طراحی و ساخت کارها را خودتان به تنهایی انجام می‌دهید یا اینکه فرد یا افرادی با شما همکاری دارند؟

بخشی از کارها به صورت تنهایی بوده و بخشی دیگر گروهی. ولی در مجموع فرایند طراحی کار تا اجرا همیشه نیازمند یک تیم است مثلا در پروژه یادمان شهید دانشگاه فنی و حرفه‌ای استان لرستان افتخار همکاری با دکتر مجتبی محمدی سپهوند را در مجموعه شهرنگاران شاپورخواست داشتم و در کارهای دیگر اساتید و دوستانی به بنده افتخار دادند و در کنارشان بودم و از تجربیات و دانش آن‌ها استفاده کردم.

طرح‌ها المان یا یادمان‌ها به شما پیشنهاد شده یا خودمان طرح ارائه دادید؟

در تمام کارها طرح‌ها را خودمان ارائه دادیم و ما به عنوان طراح وارد فاز اجرا هم می‌شدیم و ترجیح می‌دهیم کارهایی که خودمان طراحی می‌کنیم به مرحله اجرا برسانم، ما دوست داریم پروژه را مانند یک بچه از نوزادی به بزرگسالی رشد و بلوغش را به چشم ببینم تا اینکه به ثمر بنشیند و به آن بلوغ کامل خود برسد.

تاکنون در مراحل کاری با مشکل مواجه شده‌اید؟

صددرصد، چون کارهای المانی و از این قبیل، متفاوت‌اند و در مراحل مختلف چالش‌های خاص خودشان را دارند و به نوعی همین چالش‌ها و مشکلات است که برای بنده شیرین است و کار را برایم متفاوت می‌کند.

شما از مسئولان چه انتظاری دارید؟

ما از مسئولان بیشتر انتظار همدلی را داریم و در کارهایی از این قبیل، همدلی بر تمام روابط معمول در روند اجرای طرح و به ثمر رساندن پروژه اثرگذار است در واقع کارگر، بنا، طراح، مهندس و مسئول همه باید یک همدلی داشته باشند و یک پروژه دلی را طراحی و پیش ببرند.

انتظار دیگری که از مسئولان داریم این است که برای طرح‌ها به جای اینکه سلیقه‌ای عمل کنند از داوران صاحب سبک و داورانی که در سطح کشور شناخته شده‌اند و همچنین از اساتید و صاحب نظرانی که در سطح کشور دارای اعتبار کافی هستند دعوت و یک سری مسابقات معماری و فراخوان برگزار کنند.

در مسابقات نیز چه در بُعد معماری و چه در بعُد طراحی، مخاطب و شرکت کننده تمام افرادی باشند که این قابلیت و توانایی را در خودشان می‌بینند که یک اثر هنری خلق کنند حال چه معمار باشند، چه مجسمه‌ساز و یا هرکسی که در این زمینه فعالیت دارند چون با این کار هم به افراد زیادی به فرصت داده می‌شود که در این زمینه فعالیت و شانس خودشان را امتحان کنند و هم اینکه طرح‌ها، المان‌ها و یادمان‌هایی که اجرا می‌شوند مطمئنا از طرح‌های فکر شده‌، متفاوت و قابل تعاملی به دست می‌آید.

بنابراین کارهایی که در این مسیر انتخاب و به مرحله اجرا برسند قاعدتا متفاوت‌اند و حرفی برای گفتن دارند ولی اگر بخواهیم سلیقه‌ای عمل کنیم در انتها وقتی به گذشته و مسیری که طی کردیم نگاه کنیم می‌بینیم به آن هدفی که دنبال کردیم نرسیدیم.

به نظر شما ساخت المان و یادمان‌ها چه تاثیری برای شهر دارند و چه پیامی به مردم می‌دهند؟

تاثیر المان‌ها را از دو جنبه می‌توان بررسی کرد یکی از جنبه زیباشناسی چون المان‌ها یک نماد و عنصر شهری‌اند که اگر مسیر درست را طی کرده باشند می‌توانند به زیبا‌شناسی شهر کمک کرده و شهر را زیباتر کنند و این باعث می‌شود یک سری احساسات و عواطف عمومی مثبت در بین مردم شهر تقویت و یک احساس شادی، سرزندگی و بودن در یک شهر را در مردم به وجود آورد.

ولی آنچه که در بحث المان و یادمان‌های شهداء مهمتر است بحث هویت است، هویت تشابه درون گروهی و تفاوت برون گروهی است که این تشابه و تفاوت یک سری عوامل را می‌سازند مانند دین مشترک، زبان و یا حادثه تاریخی مشترکی که رخ می‌دهد و همین اشتراکات باعث ساخته شدن هویت می‌شود.

هویت ملی، قومی، دینی سبب می‌شود یک گروهی که در یک مجموعه قرار می‌گیرند و خوشان را جزء آن گروه می‌دانند تعلق خاطر داشته باشند، حال المان و یادمان‌ها این قابلیت را دارند که این هویت را زنده نگه دارند و هویت دینی، ملی و قومی ما را تقویت کنند.

با توجه به تهاجم‌هایی که از سوی دشمنان وجود دارد برخی از هویت‌ها دارد کمرنگ می‌شود که دقیقا نقطه هدفشان هم بحث هویت است چون می‌دانند با از بین رفتن هویت، تعلق خاطر از بین می‌رود و اگر تعلق خاطر از بین برود کسانی که در این کشور زندگی می‌کنند آن طوری که باید نسبت به دین و کشورشان عِرق ندارند و به راحتی دشمن می‌تواند اهداف و برنامه‌های خود را عملی کند.

المان‌ها و یادمان‌ها باعث تقویت هویت در مردم و یا بازدید کننده‌گان می‌شوند و به صورت یک تلنگر است مثلا دفاع مقدس یک حادثه تاریخی مشترک بوده و مردم با دیدن این المان و یادمان‌های دفاع مقدس این تلنگر و حادثه تاریخی مشترک به آن‌ها یادآوری می‌شود و این یادآوری هویت دینی و ملی ما را تقویت می‌کند بنابراین وقتی ما یک هویت مشترک داشته باشیم با داشتن آن تعلق خاطرمان تقویت می‌شود و این مساوی با عدم نفود سخت‌افزاری و نرم‌افراری دشمن به این مرز و بوم است.
انتهای پیام/