یادداشت؛
عید قربان نه گفتن به سلطنت شیطان نفس
حجتالاسلام والمسلمین مصطفی تیموری، پژوهشگر و نویسنده لرستانی نوشت: عید قربان نه گفتن به سلطنت شیطان نفس است حال این شیطان جنی و انسی امروزه در قالب استکبار جهانی مانع بسط عدالت و انسانیت در دنیا شده است.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «سفیرافلاک»، خروج از معایب و نقائص نفس جزء با قربانی کردن هوی و هوس آن تحقق پیدا نمیکند، برای رسیدن به این هدف خداوند متعال تمام ازمنه و امکنه را در اختیار بشر قرار داده تا با استفاده مفید از آنها حیات مادی و معنوی خود را به سوی کمال سوق دهیم.
انسان با مرور اجمالی در روایات نورانی حضرات معصومین علیهم السلام میبیند ثواب خواندن نماز در خانه خدا با ثواب خواندن نماز فردی در منزل چقدر متفاوت است یا دعا در شب قدر و اعمال آن شب بزرگ با روزها و شبهای دیگر فرق دارد، اینها هرکدام به ما میفهماند رحمت واسعه الهی درصدد دستیگری بشر و رساندن او به معارج و مدارج عرفانی است.
امام صادق علیهالسلام درباره اهمیت زیارت امام حسین علیهالسلام در سه شب ویژه فرمودند: کسی که قبر امام حسین علیهالسلام را در سه شب زیارت کند خدا تمام گناهان او را میبخشد، سپس راوی میپرسد: آن سه شب کدام است؟! امام(ع) پاسخ میدهند: لَیلَةُ الفِطرِ، ولَیلَةُ الأَضحى، ولَیلَةُ النِّصفِ مِن شَعبانَ؛ شب عید فطر، شب اضحی (شب عید قربان) و شب نیمه شعبان.
امتحان ابراهیمی
در قرآن کریم بارها به روز عید قربان و نماز عید اشاره شده است، روزی که خداوند به آن قسم خورده، روزی که توبه حضرت آدم پذیرفته شده و روزی که یک امتحان مهم الهی در آن اجرا شده است لذا قربانی کردن حجاج نمادی است از امتحانی که حضرت ابراهیم علیه السلام با آن روبرو شد و هر انسانی در رویدادهای روزمره دچار امتحاناتی خواهد شد که خروج از آن جزء با تأسی و توسل به ذوات مقدسه امکانپذیر نیست، همانطور که اشاره شد انسانهایی پیروز میدان در مشکلات هستند که قبل از بروز مشکلات علاج نفس اماره را در معرکه آراء و لذائذ نفسانی با مجاهده کرده باشند.
نماز عیدین و مسائل روز جامعه
عبادتهای فردی با تمام ثوابها و جنبههای مثبت در برابر نمازهای جماعت و عبادتهای دسته جمعی بسیار اندک تلقی میشوند آنچه دین مبین اسلام را با تمام ادیان متفاوت نشان میدهد همین دقت در گردهماییها و با هم بودنهاست که مانع اساسی در رهبانیت شده و یدالله مع الجماعه شعار هر مسلمان واقعی است.
در عید قربان ثواب مضاعف از آن کسانی است که دامنه نیکوکاری آنها به دیگران رسیده باشد و متصف به صفت محسنین شده باشند کما اینکه در روایت آمده: «الیوم الذی یثاب فیه المحسنون» روزی که نیکوکاران در آن روز پاداش و ثواب دریافت میکنند.
پس افرادی که در خوشی و ناخوشی خلق خدا خود را سهیم ندانند دچار تزلزل نفسانی و مکائد شیطانی هستند که عید قربان و بزرگ داشت این عید راهی برای بیداری نفوس میتواند باشد زیرا انسانهای گرفتار نفس توجه به اطراف ندارند و از غم دیگران بیخبرند.
جنبه دیگر عید قربان ظهور و بروز توحید در تمام صحنههای هستی است که انسانهای کامل با تسلیم محض در برابر خداوند متعال آن را به همگان نشان دادهاند، عید قربان نه گفتن به سلطنت شیطان نفس است حال این شیطان جنی و انسی امروزه در قالب استکبار جهانی مانع بسط عدالت و انسانیت در دنیا شده است، قیام در مقابل این ابرقدرتها نفس مهذب میخواهد که در قربانگاه بندگی خوب خود را نشان داده باشد.
زنان و نماز عید
بسیاری حضور بانوان در نماز اعیاد را مورد تردید قرار دادهاند در حالی که مکتب نورانی اسلام پذیرفتن و نپذیرفتن هر امری را موکول به پرسیدن از دانایان کرده است این دلیلی میشود معقول برای وحدت رویه در مسائل پیش آمده که تا وجود عالمان دینی هستند و میشود از آنها پرسید به سراغ حرفهای غیر عالمانه نرویم تا ثبت فرهنگ اجتماعی بهم نخورد.
امام علی علیه السلام فرمود: «لا تحبسوا النساء عن الخروج فی العیدین فهو علیهن واجب؛ زنها را از رفتن در نماز عیدین منع نکنید، چرا که نماز عید بر آنها لازم (و ثابت) است»، این حکم بنابر فرموده عالمان دین دلیلی بر استحباب حضور خانمها در نماز عید قربان محسوب میشود و از منظر دیگر مکتب نورانی اسلام در رویدادهای روزمره توجه به حضور زنان را به شیوههای مختلف در نظر گرفته است.
در هر صورت نماز عید فطر و قربان در زمان حضور امام علیه السلام واجب است و باید به جماعت خوانده شود و در زمان ما که امام علیه السلام غایب است، مستحب است و احتیاط واجب آن است که آن را به جماعت نخوانند اما به قصد رجاء مانع ندارد و چنانچه ولیّ فقیه یا مأذون از طرف او اقامه جماعت نماید اشکال ندارد.
بزرگترین در عید قربان
بزرگترین درس عید قربان تثبیت و نشر توحید و نفی شرک است و این به دست نمی آید مگر با درک درست فلسفه عید قربان که خداوند متعال از طریق حضرت ابراهیم خلیل علیه السلام آن را به همه موحدان عالم نشان داده است.
تناسب بین غدیر و قربان
شاید با حرفهایی که زدیم برای بعضیها سوال پیش بیاید که بین قربان و غدیر فاصلهای نیست اما رابطه این دو امر در چیست؟
به راستی افرادی که در قربانگاه محبوب نفس پلید را ذبح کردند در برابر اوامر و نواهی حضرت حق جل وعلا دائماً تسلیماند و آیه کریمه قرآن را با جان دل شنیده است «یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا أَطِیعُوا اللهَ وَأَطِیعُوا الرَّسُولَ وَأُولِی الأَمْرِ مِنْکمْ (النساء: ۵۹).
در سیره خاتم الانبیاء صلوات الله علیه و آله هیچ امری به اندازه توجه به حضرت امیر علیه السلام و مقوله وصایت ایشان مورد توجه واقع نشده است اما حجاجی که تعداد آنها تا حدود ۷۰ هزار نفر کمتر و بیشتر در حج الوداع نوشته شده است چرا غدیر را به فراموشی سپردند و ندای ملکوتی «من کنت مولا و هذه علی مولا» را در ذهن داشتند اما سالها کلمات و جملات نورانی خاتم الانبیاء صلوات الله علیه و آله را به یاد نیاوردند و بیعت غدیر را به سمت و سویی دیگر بردند.
شاید هزاران دلیل برای این امر مهم و اساسی بشود مطرح کرد اما یکی از آن هزاران دلیل تبعیت از هوای نفس بود زیرا حب الدنیا دلیل ایجاد انحراف در نفوسی بود که خود را در قربانگاه قربان نکرده بودند و با همان اندیشه شیطانی و هوی و هوس مسیر زندگی را سپری کردند « حُبُّ الدنیا رَأسُ کلِّ خطیئةٍ».
لذا رد پای نفس به وضوح در نپذیرفتن غدیر مشهود است حال هرکس به هر دلیلی و هر وجهی حرف خدا و رسول خدا را نپذیرد بر میگردد به اینکه در مجاهده نفس و قربانی نکردن خواستههای نفسانی خود موفق نبوده و این همان رابطه بین قربان و غدیر است.