به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «سفیرافلاک»، مجوز رسمی کارخانه فولاد ازنا سال ۸۱ صادر و پس از گذشت سه سال یعنی سال ۸۴ کلنگ آن بر زمین زده شد تا با احداث آن سالانه یک میلیون و ۲۰۰ هزار تُن ورق فولادی تولید و زمینه اشتغال حدود ۲ هزار نفر فراهم شود اما اکنون که ۱۹ سال از این طرح و وعده می‌گذرد، کارخانه هنوز به سرانجامی نرسیده و همچنان درگیر و دار مشکلات است.

کارخانه فولاد ازنا که در کیلومتر ۷ جاده ازنا- دورود و در منطقه ویژه اقتصادی ازنا واقع شده و قرار بود دهه ۸۰ به بهره‌برداری برسد اما با گذشت چندین سال، این امر مُیسر نشده و مشکلات حقوقی و مالی سرمایه‌گذار روند اجرای آن را با مشکل مواجه کرده است.

ساخت مجتمع فولاد و ذوب آهن ازنا به منظور تولید ورق نورد گرم آغاز شد و بنا بود در فاز دوم هم سالانه ۷۰۰ هزار تُن محصول وارد چرخه فعالیت شود که این گامی در جهت رونق تولید بود اما این وعده‌های خوش عملی نشد و سال ۹۰ کارخانه با وجود ۶۰ درصد پیشرفت فیزیکی به تعطیلی کشیده شد و سپس سال ۹۳ پس از گذشت سه سال تعطیلی، فعال شد اما این فعالیت دیری نپایید که مجدد به تعطیلی کشیده شد.

مشکلات حقوقی فولاد ازنا را زمین‌گیر کرد

در سفر شهید آیت‌الله رئیسی به لرستان یکی از محورهای اصلی سفر وی بررسی وضعیت واحدهای تولیدی تعطیل شده استان بود که بررسی و تعیین تکلیف کارخانه فولاد ازنا نیز به‌طور ویژه در دستور کار قرار گرفت اما وضعیت این کارخانه هنوز تعیین تکلیف نشده و مشکلات حقوقی روند اجرای آن را قفل کرده است.

گذشته از مشکلات حقوقی و مالی کارخانه، نکته قابل تامل اینجاست که قبلاً مکان فعلی کارخانه را یک مکان مناسب جهت اجرای طرح، تامین مواد اولیه مورد نیاز، دسترسی سریع به خطوط مواصلاتی کشور، وجود نیروی انسانی لازم، بازارهای مصرف مناسب و همچنین اثرات احداث و یا توسعه طرح بر محیط زیست منطقه دانسته‌اند اما اکنون پس از گذشت دو دهه گفته می‌شود که مکان این مجتمع فولادی از نظر تامین آب کارخانه و بروز آلودگی‌های زیست محیطی مناسب نیست و فعالیت آن به ضرر منطقه تمام می‌شود.

محمدرضا فاتحی فرماندار شهرستان ازنا در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی سفیرافلاک در رابطه با آخرین وضعیت مجتمع فولاد ازنا اظهارداشت: کارخانه فولاد ازنا مشکل حقوقی دارد و در بحث اهلیت مالک نیز یک سری مسائل وجود دارد از طرفی بانک هم یک سری ادا دارد و شاید بخواهد جهت وصول طلب‌ها مجتمع فولاد را تصاحب کند که بنده شخصاً با این کار مخالف هستم چون بر این باورم که اگر بانک آن را به خاطر طلب‌ها تصاحب کند تبدیل به بنگاه می‌شود و عملاً نفعی برای شهرستان ندارد.

وی افزود: اگر قرار است مالک کارخانه خلع ید شود باید به کسی واگذار شود که اهل باشد و متخصص فولاد و سابقه کار با فولاد را داشته باشد تا بتواند آن را راه‌اندازی کند.

آب فولاد آب‌بر از کجا تامین می‌شود؟

فرماندار شهرستان ازنا عنوان کرد: اکنون ما برای راه‌اندازی مجتمع فولاد ازنا دو شرط گذاشته‌ایم نخست اینکه ضمانت تامین آب کنند دوم مسائل زیست محیطی آن را رعایت کنند.

وی عنوان کرد: از آنجا که فولاد یک صنعت آب‌بر است باید ضمانت کنند که می‌خواهند آب کارخانه را از کجا تامین کنند؟ چون شهرستان ازنا با تنش آبی مواجه است و برای تامین آب کشاورزان نیز با مشکل روبه‌رو هستیم و اکنون کشاورز ما برای کشت پائیزه آب ندارد. از طرفی چون آلایندگی فولاد زیاد است باید به پیوست‌های زیست محیطی آن توجه شود. در موارد مشابه فولاد اصفهان سبب شده تا محیط زیست و اکوسیستم آنجا به هم بریزد بنابراین باید بگویند که چطور می‌خواهند مشکل زیست محیطی را برطرف کنند.

فرماندار شهرستان ازنا بیان کرد: در سنوات گذشته توجهی به مسئله تامین آب و پیوست‌های زیست محیطی این کارخانه نشده است و اگر این کارخانه بدون توجه به مسائل مذکور راه‌اندازی شود روی اشتغال ۱۰ هزار نفری که در بخش کشاورزی فعالیت می‌کنند اثر می‌گذارد و این ۱۰ هزار نفر به آن ۴ هزار نفر بیکار شهرستان اضافه می‌شوند.

توجهی به پیوست‌های زیست محیطی کارخانه نشده است

وی تصریح کرد: آب بحث مهم و جدی امروز کشور و استان لرستان است و ما در کل کشور و استان با تنش آبی و بحران کم آبی مواجه هستیم بنابراین اگر مشکل حقوقی کارخانه هم به همین زودی برطرف شود چگونه می‌خواهند مشکل تامین آب و زیست محیطی آن را حل کنند و این مطالبه ما در شهرستان است.

فاتحی گفت: اگر قرار است در ازنای لرستان فولاد راه بیفتد آیا ارزش این را دارد که سفرهای آب زیرزمینی بخشکد؟ الان هم که پشت سد کمندان آب ذخیره می‌کنیم برای مصارف کشاورزان کم می‌آوریم چون بیش از اندازه برای کشاورزی و پرورش آبزیان استفاده می‌شود. بنابریان از کجا می‌خواهند آب فولاد را تامین کنند.

وی اظهارداشت: حفظ محیط زیست یک اصل مهم در کشورهای جهان است، با راه‌اندازی این کارخانه چطور می‌خواهند شهرستان را از آلودگی‌های زیست محیطی مصون بدارند آیا راه‌اندازی این صنایع ارزشش را دارد؟! این را باید کارشناسان پاسخ دهند.

فرماندار ازنا افزود: مشکلات حقوقی کارخانه فولاد ازنا همچنان پا برجاست و حل نشده است و با وجود پیگیری‌هایی که در دولت سیزدهم داشتیم و حتی مصوبه دور اول سفر ریئس جمهور شهید را داشت اما متاسفانه مشکلات حقوقی آن مرتفع نشده و بانک‌ها به دنبال مطالبات خود هستند.

بانک‌ها کارخانه را تعیین تکلیف نمی‌کنند

وی عنوان کرد: بیشتر مشکل فولاد هم در بانک‌هاست نه در دولت و قوه قضائیه، همه مُصر هستیم که کارخانه تعیین تکلیف شود، ولی متاسفانه مشکل ما بانک‌هاست که آن را تعیین تکلیف نمی‌کنند و مشکلاتی هم برای شهرستان ایجاد کرده‌اند.

ابوطالب شفقت استاندار لرستان نیز هجدهم شهریور ماه امسال در رابطه با کارخانه فولاد ازنا گفت:  وضعیت کارخانه فولاد ازنا در جلسه ستاد تسهیل و رفع موانع تولید بررسی شد و به دنبال این هستیم که مشکل فولاد ازنا را در قالب واگذاری به بخش خصوصی و دولتی حل کنیم.

به هر حال کارخانه فولاد ازنا ظرفیتی است که دو دهه در استان لرستان که همواره صدرنشین نرخ بیکاری در کشور بوده، معطل مانده است، بنابراین می‌طلبد مسئولان وضعیت این کارخانه را که سرمایه هنگفتی برای آن هزینه شده را تعیین تکلیف کنند.