حالت تاریک
  • چهارشنبه, 1403/12/29 شمسی | 2025/03/19 میلادی
آیا مایل به نصب وب اپلیکیشن سفیر افلاک | safireaflak هستید؟
چهارشنبه‌سوری با چاشنی ترقه و آتش‌سوزی
سفیرافلاک گزارش می‌دهد؛

چهارشنبه‌سوری با چاشنی ترقه و آتش‌سوزی

چهارشنبه سوری یکی از کهن‌ترین جشن‌های ایرانیان است که در سال‌های اخیر به دلیل استفاده نادرست از مواد آتش‌زا و ترقه‌های خطرناک، به مراسمی پرخطر تبدیل شده است.

به گزارش خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «سفیرافلاک»، چهارشنبه‌سوری یکی از کهن‌ترین جشن‌های ایرانیان است، مراسمی که هر سال در غروب آخرین چهارشنبه سال با شور و هیجان فراوان در سراسر کشور برگزار می‌شود. این آئین باستانی که ریشه در فرهنگ و هویت ملی ما دارد، فرصتی است برای خداحافظی با سختی‌ها، دل‌مشغولی‌ها و استقبال از بهار و روزهای نو. در این شب، آتش به‌عنوان نماد پاکی و روشنایی برافروخته می‌شود و مردم با پریدن از روی شعله‌ها، نغمه‌های شاد سر می‌دهند و آرزو می‌کنند زردی و بیماری‌ها از جانشان بیرون رود و سرخی و سلامتی جایگزین آن شود.

در استان لرستان، این جشن با آداب و رسوم خاصی همراه است که نشان‌دهنده فرهنگ غنی و رسوم کهن این دیار است. در خرم‌آباد، مردم هیزم‌ها را به هفت دسته تقسیم می‌کنند و با فاصله‌های مشخص در یک ردیف قرار می‌دهند. آتش که روشن می‌شود، افراد خانواده با گفتن جمله «زردی من از تو، سرخی تو از من» از روی آتش می‌پرند و به باور خود، ناخوشی‌ها و غم‌ها را به آتش می‌سپارند.

در بروجرد، حاجی فیروز با لباس قرمز و صورت سیاه، با ساز و آواز، شادی را به میان مردم می‌آورد و با شیرین‌کاری‌های خود حال و هوای دل‌ها را عوض می‌کند. مردم نیز با پخش آجیلِ مشکل‌گشا و خوراکی‌های محلی، در کنار یکدیگر از این شب به‌یادماندنی لذت می‌برند. اما متأسفانه این جشن باستانی که در اصل نمادی از نور، روشنایی و شادی است، در سال‌های اخیر به دلیل استفاده نادرست از مواد آتش‌زا و ترقه‌های خطرناک، به مراسمی پرخطر تبدیل شده است.

بروز حوادث ناگوار در چهارشنبه‌سوری

هر ساله خبرهای تلخ از حوادث ناگوار، مانند سوختگی‌ها و آسیب‌های جدی جسمی، سایه‌ای سنگین بر شادی این شب می‌افکند. صداهای مهیب ترقه‌ها نیز علاوه بر ایجاد ترس و وحشت، به گوش و اعصاب برخی افراد آسیب می‌رساند و حتی حیوانات خانگی و پرندگان را دچار استرس می‌کند.

برای اینکه چهارشنبه‌سوری همچنان زیبا و خاطره‌انگیز باقی بماند، لازم است که مردم به آموزش‌های ایمنی توجه بیشتری داشته باشند. برگزاری مراسم در فضای باز، استفاده از مواد ایمن و کنترل‌شده، رعایت فاصله از آتش و پرهیز از مواد منفجره، می‌تواند به حفظ امنیت و سلامت کمک کند.

مهم است که اصالت این جشن دیرینه را با رفتارهای معقول و مسئولانه زنده نگه داریم تا بتوانیم چهارشنبه‌سوری را همان‌طور که نیاکان ما جشن می‌گرفتند، با شادی و بدون حادثه برگزار کنیم.

شاهین بازوند رئیس اورژانس ۱۱۵ شهرستان رومشکان، در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «سفیرافلاک» با اشاره به حوادث ناگوار چهارشنبه سوری اظهار داشت: بیشترین آسیب‌ها در این مراسم شامل سوختگی‌های شدید درجه دو و سه، قطع عضو به‌ویژه انگشتان دست، آسیب به چشم و صورت و همچنین شکستگی‌ها به دلیل انفجار مواد محترقه است.

وی افزود: علاوه بر این آسیب‌های جسمی، گاهی شاهد آسیب‌های شنوایی و حتی مواردی از مرگ بر اثر شدت انفجار مواد محترقه بوده‌ایم.

رئیس اورژانس ۱۱۵ شهرستان رومشکان همچنین با تأکید بر لزوم توجه به آسیب‌های روحی و روانی بیان کرد: صدای مهیب انفجارها و صحنه‌های دلخراش می‌تواند باعث بروز اضطراب، استرس و حتی مشکلات روانی در افراد، به‌ویژه کودکان و افرادی که زمینه مشکلات عصبی دارند، شود. همچنین این وضعیت برای سالمندان و بیماران قلبی نیز می‌تواند خطرآفرین باشد.

روند افزایشی حوادث چهارشنبه‌سوری

بازوند به آمار حوادث سال‌های گذشته اشاره کرد گفت: متأسفانه روند حوادث مرتبط با چهارشنبه‌سوری طی سال‌های اخیر افزایشی بوده است. به‌عنوان نمونه، سال گذشته ده‌ها مورد قطع عضو و سوختگی شدید گزارش شد که نشان‌دهنده لزوم افزایش آگاهی عمومی و رعایت نکات ایمنی است.

وی با ابراز تأسف از این آمار تأکید کرد: این موارد، ضرورت فرهنگ‌سازی و آگاهی در زمینه استفاده نکردن از مواد محترقه خطرناک را دوچندان می‌کند.

رئیس اورژانس پيش بیمارستانی و مدیر حوادث شهرستان رومشکان با ذکر اقدامات پیشگیرانه برای چهارشنبه سوری امسال، تصریح کرد: تمامی نیروهای اورژانس در حالت آماده‌باش کامل قرار دارند و تعداد آمبولانس‌ها و نیروهای امدادی در نقاط پرخطر و پرتردد افزایش یافته است. همچنین، مراکز درمانی و بیمارستان‌ها آماده ارائه خدمات در صورت بروز حوادث هستند.

بازوند اضافه کرد: یکی از اقدامات مهم در راستای پیشگیری از حوادث، افزایش آگاهی عمومی از طریق آموزش‌های گسترده در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی است. در این راستا، پیشنهاد شده است که کمپین‌های مجازی با عنوان «نه به مواد محترقه» راه‌اندازی شود تا با اطلاع‌رسانی بهتر، جامعه نسبت به خطرات این مواد آگاه‌تر شود.

وی تأکید کرد: گروه‌های حساس مانند کودکان و مادران باردار باید به‌طور ویژه مورد توجه قرار گیرند. کودکان باید تحت نظارت والدین باشند و از نزدیک‌شدن به مواد محترقه خودداری کنند. همچنین، به دلیل خطرات جدی انفجار و تأثیرات منفی بر سلامت، حضور زنان باردار در این‌گونه مراسم به شدت منع شده است.

آمادگی اورژانس در چهارشنبه آخرسال

رئیس اورژانس ۱۱۵ رومشکان با بیان اینکه آمبولانس‌ها به‌طور ویژه با تجهیزات پیشرفته سوختگی، ست‌های احیا و کمک‌های اولیه تخصصی مجهز شده‌اند، بیان کرد: داروهای مورد نیاز برای کنترل درد و درمان اولیه سوختگی‌ها در تمامی آمبولانس‌ها موجود است و نیروهای امدادی نیز آموزش‌های لازم برای امدادرسانی به مصدومان چهارشنبه سوری را دیده‌اند.

بازوند تصریح کرد: در صورت بروز حادثه، مردم می‌توانند با شماره ۱۱۵ تماس بگیرند. توصیه می‌شود ضمن حفظ خونسردی، اطلاعات دقیقی از محل حادثه و نوع آسیب را در اختیار همکاران ما قرار دهند تا بتوانیم سریع‌تر و مؤثرتر به محل اعزام شویم و بهترین خدمات امدادی را ارائه دهیم.

وی در ادامه با ارائه توصیه‌های ایمنی برای پیشگیری از حوادث چهارشنبه‌سوری عنوان کرد: مهم‌ترین توصیه این است که از خرید و استفاده از مواد محترقه غیرمجاز و خطرناک خودداری شود. والدین باید به‌ویژه مراقب کودکان و نوجوانان باشند و از دسترسی آنان به مواد آتش‌زا جلوگیری کنند.

 رئیس اورژانس ۱۱۵ شهرستان رومشکان متذکر شد: در صورت استفاده از مواد آتش‌زا، حتماً در فضای باز و به دور از وسایل قابل اشتعال انجام شود و داشتن وسایل ایمنی مانند سطل آب یا کپسول آتش‌نشانی در دسترس ضروری است.

بازوند خاطرنشان کرد: برای کاهش آسیب‌ها، مشارکت در کمپین‌های آموزشی و آگاهی‌بخشی مجازی بسیار مؤثر است و با همرسانی پیام‌های «نه به مواد محترقه» در شبکه‌های اجتماعی، می‌توان در فرهنگ‌سازی ایمنی نقش مؤثری ایفا کرد.

وی ابراز امیدواری کرد که با رعایت این توصیه‌ها، می‌توان چهارشنبه سوری ایمن‌تری داشت و از بروز حوادث تلخ جلوگیری کرد.

هوشنگ بازوند رئیس جمعیت هلال احمر شهرستان رومشکان در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «سفیرافلاک» با اشاره به آمادگی کامل این جمعیت برای چهارشنبه‌سوری امسال گفت: امسال با تمام توان آماده هستیم. تیم‌های امدادی هلال احمر در آماده‌باش کامل قرار دارند و تجهیزات لازم برای ارائه کمک‌های اولیه در اختیارشان است.

 وی افزود: هماهنگی نزدیکی با اورژانس، آتش‌نشانی و بیمارستان‌ها داریم تا در صورت نیاز، امدادرسانی سریع انجام شود.

استقرار تیم‌های امداد و نجات در مناطق پرخطر

رئیس جمعیت هلال احمر شهرستان رومشکان با تأکيد بر استقرار تیم‌های امداد و نجات در مناطق پرخطر و شلوغ بیان کرد: تیم‌های ویژه‌ای در این مناطق مستقر شده‌اند که از امدادگران مجرب تشکیل شده و آماده ارائه کمک‌های اولیه و پشتیبانی هستند. هدف ما کاهش زمان واکنش در صورت بروز حادثه است.

بازوند همچنین به حوادث چهارشنبه‌سوری در سال‌های گذشته اشاره کرد و گفت: خوشبختانه در شهرستان ما، حوادث شدید خیلی زیاد نبود، بیشتر موارد شامل سوختگی‌های سطحی، بریدگی‌ها و آسیب‌های جزئی بود که بیشترشان به صورت سرپایی درمان شدند.

وی ضمن با اهمیت بودن راهکارهای پیشگیری در جلوگیری از بروز حوادث ناگوار، به شهروندان توصیه کرد: از مواد محترقه و آتش‌زا استفاده نکنند و در صورت استفاده، حتماً مراقب کودکان باشند و آتش‌بازی را هم حتماً در فضای باز و دور از ساختمان‌ها انجام دهند. همچنین همیشه یک کپسول آتش‌نشانی یا سطل آب آماده داشته باشند.

رئیس جمعیت هلال احمر شهرستان رومشکان در ادامه از اجرای برنامه‌های آموزشی ویژه چهارشنبه‌سوری خبر داد و گفت: کلاس‌های آموزشی و کارگاه‌های کوتاه‌مدت در سطح شهرستان برگزار شده است. علاوه بر این، در فضای مجازی نیز آموزش‌های لازم به‌صورت کلیپ و بروشور منتشر شده تا مردم با نحوه کمک‌رسانی اولیه آشنا شوند.

بازوند در رابطه با راه‌های ارتباطی در صورت بروز حادثه، تصریح کرد: در صورت بروز حادثه، کافی است با شماره ۱۱۲ تماس بگیرند. این شماره به صورت ۲۴ ساعته فعال است و نیروهای ما در کوتاه‌ترین زمان ممکن به محل حادثه اعزام می‌شوند

احسان حسن‌پور روان‌شناس و مشاور کودک و نوجوان، در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «سفیرافلاک» اظهار داشت: چهارشنبه‌سوری، شب چهارشنبه آخر سال، یکی از جشن‌های کهن ایرانی است که از دیرباز در میان مردم رواج داشته است. این آئین باستانی که در شاهنامه فردوسی نیز به آن اشاره شده است، به‌عنوان یکی از سنت‌های بومی ایرانیان شناخته می‌شود. در گذشته، مردم با گردهمایی، افروختن آتش، پریدن از روی آن، قاشق‌زنی، پخش آجیل مشکل‌گشا و خواندن سرودهای شادمانه به استقبال نوروز می‌رفتند.

وی افزود: متأسفانه، این مراسم در گذر زمان دچار تغییرات زیادی شده است و اکنون بیشتر به سمت انجام کارهای خطرناک، ترقه‌بازی و ایجاد صداهای مهیب سوق پیدا کرده است. به همین دلیل، در سال‌های اخیر شاهد افزایش آسیب‌های جسمانی و روانی ناشی از چهارشنبه‌سوری بوده‌ایم. هر سال گزارش‌هایی از جان‌باختن، قطع عضو، نابینایی و مشکلات روانی شدید منتشر می‌شود که وضعیت را دردناک‌تر کرده است.

این روان‌شناس بیان کرد: نیاز به هیجان‌خواهی در انسان، مانند نیاز به آب، غذا و عاطفه، یک نیاز اساسی است. افراد، به‌ویژه نوجوانان و جوانان، برای تخلیه هیجانات خود به دنبال راه‌های مختلفی هستند. متأسفانه، چهارشنبه‌سوری به‌عنوان بستری برای این تخلیه هیجان، تبدیل به عاملی خطرناک شده است. بیشترین آسیب‌ها در این مراسم متوجه نوجوانان است، چرا که نیاز به تخلیه هیجان در این گروه سنی بیشتر است. متأسفانه در برخی موارد، نوجوانانی که در ابتدای زندگی خود هستند، در اثر سهل‌انگاری در این روز، با قطع عضو، نابینایی یا مشکلات روانی شدید مواجه می‌شوند.

حسن‌پور ادامه داد: علاوه بر آسیب‌های جسمانی مانند قطع عضو و آسیب به ارگان‌های حیاتی بدن، حوادث چهارشنبه‌سوری می‌تواند منجر به مشکلات روانی همچون اختلال بیش‌فعالی (ADHD) و اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) شود. صدای مهیب و ناگهانی که فراتر از آستانه شنوایی انسان است، می‌تواند باعث برانگیختگی شدید و حتی بروز اختلالاتی مانند بیش‌فعالی در بزرگسالی شود. این اختلال باعث می‌شود فرد به انجام فعالیت‌های پرتحرک روی آورد، زود حوصله‌اش سر برود، مسئولیت‌پذیری کمتری داشته باشد و درگیر رفتارهای اعتیادگونه و بی‌قراری شود.

وی تصریح کرد: اختلال استرس پس از سانحه معمولاً پس از تجربه حوادثی مانند صداهای مهیب، تصادف، سیل یا زلزله ایجاد می‌شود. افراد مبتلا به این اختلال ممکن است به‌راحتی وحشت‌زده شوند، در حالت تدافعی به سر ببرند و رفتارهای خودمخرب مانند زیاده‌روی در مصرف الکل، مشکل در تمرکز یا اختلال در خواب داشته باشند. احساس گناه، شرم، افسردگی عمیق، تحریک‌پذیری و بی‌علاقگی به انجام کارها از دیگر علائم این اختلال است.

آگاهی نوجوانان برای پیشگیری از بروز حوادث 

این روانشناس و مشاور کودک و نوجوان تأکید کرد: جلوگیری از این اتفاقات و آسیب‌های متعاقب آن، نیاز به برنامه‌ریزی دقیق دارد. باید راه‌های منطقی و ایمن برای تخلیه هیجان یافت. به جای ایجاد موانع که معمولاً تأثیر معکوس دارند، می‌توان مکان‌های مناسب با نظارت دستگاه‌های مسئول فراهم کرد تا جوانان و نوجوانان بتوانند در فضای امن هیجانات خود را تخلیه کنند. برگزاری جشن‌های مطلوب با حضور هنرمندان شناخته‌شده و تولید برنامه‌های شاد می‌تواند به ایجاد هیجان مثبت و سالم کمک کند.

حسن‌پور خاطرنشان کرد: یکی از نکات مهم در پیشگیری از آسیب‌های چهارشنبه‌سوری، محافظت از کودکان در برابر خطرات احتمالی است. بهتر است والدین در این روز، از بردن کودکان به بیرون خودداری کرده و تدابیر ایمنی را در منزل رعایت کنند. به‌عنوان مثال، استفاده از پرده‌های ضخیم برای کاهش دید به بیرون و جلوگیری از عبور صدا می‌تواند موثر باشد. همچنین، آگاهی دادن به کودکان از قبل، از بروز ترس و اضطراب هنگام شنیدن صداهای مهیب جلوگیری می‌کند.

وی متذکر شد: آموزش‌ها و آگاهی‌بخشی نباید به هفته آخر سال محدود شود، بلکه باید در طول سال به این موارد پرداخته شود. صدا و سیما نیز می‌تواند با نوع نمایش این مراسم، تأثیر زیادی بر بازدارندگی و افزایش آگاهی عمومی داشته باشد.

این روان‌شناس توضیح داد: گفتگو و آموزش از سوی والدین باید با احترام و بدون سرزنش انجام شود. نوجوانان معمولاً نصیحت مستقیم را نمی‌پذیرند و بهتر است این آموزش‌ها از طریق افراد متخصص در محیط‌های آموزشی مانند مدارس انجام شود. همچنین، به جای سرزنش و مقایسه، باید با قاطعیت و احترام، خطرات و آسیب‌های احتمالی را مطرح کرده و به نظرات نوجوانان گوش فرا داد.

حسن‌پور توصیه کرد: خانواده‌ها باید محیطی ایجاد کنند که والدین جایگاه نظارتی و تربیتی خود را حفظ کنند و این امر از قبل در تربیت فرزندان نهادینه شود. بهتر است مراسم چهارشنبه‌سوری در خانه یا مکان‌های امن برگزار شده و از کشاندن آن به خیابان‌ها خودداری شود.

همچنین برپایی مراسمی همچون شاهنامه‌خوانی، داستان‌سرایی و استفاده از قصه‌های کهن می‌تواند علاوه بر ایجاد فضایی شاد و نشاط‌آور، از بروز خطرات نیز جلوگیری کند.

انتهای خبر/

درباره نویسنده

لینک کوتاه خبر

نظر / پاسخ از

  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.

هنوز نظری ثبت نشده است. شما اولین نفری باشید که نظر می‌گذارید!