
عملیات نجات سمندر؛
حلقه حفاظت جاندار جهانی لرستان محکمتر میشود
حفاظت از سمندر لرستانی این گونه ارزشمند جانوری در دستور کار قرار گرفته و در این راستا ورود به کولچپ پلدختر، زیستگاه این گونه اندمیک ممنوع شد.
به گزارش خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «سفیرافلاک»، سمندر لرستانی دوزیست و گونهای اندمیک است که زیستگاه آن در جنوب لرستان و فقط در این استان یافت میشود.
این گونه از سمندر، نخستینبار توسط محققی به نام کایزر در سال ۱۹۳۸ در منطقه شهبازان لرستان مشاهده شد که به سمندر کوهستانی کایزر هم معروف است. اینگونه ترکیبی از دو کلمه سام (آتش) و اندر (درمیان) بوده و بههمین دلیل در برخی از کتب قدیمی او را فرزند آتش نامیدهاند، در حقیقت جوامع محلی سمندر را نماد پاکی، شجاعت و انسان راستکردار دانسته و در بین آنها از احترام ویژهای برخوردار است.
سمندر لرستانی تا ۱۴ سانتیمتر طول دارد، دارای خطهای نارنجی رنگ متمایل به قرمز و لکههای سیاه و سفید است و در گودالهای کوچک و آبهای پراکسیژن و شفاف زندگی میکند، البته کارشناسان میگویند در خشکی نیز زیست دارد و از حشرات و نرمتنان موجود در آب تغذیه میکند. این جانور جز گونههای بومی استان لرستان است و این گونه کمیاب در هیچ جای جهان بهجز لرستان مشاهده نشده است.
ویژگیهای زیستی، زیباییهای ظاهری و حرف «سین» اول اسم این گونه زیبا سبب شده که شکارچیان در این موقع سال بهدنبال شکارش برای سفره هفتسین باشند، گونهای که عمدتاً در ارتفاعات هزار تا ۲ هزار متری از سطح دریا یافت میشود.
خطر انقراض سمندر لرستانی
سمندر این گونه منحصربه فرد، طی سالهای گذشته بهراحتی در کنار خیابان به فروش میرسید و خرید و فروش آن به یک امر عادی تبدیل شده بود. قاچاق سمندر لرستانی توسط قاچاقچیان اولین عاملی است که سبب تسریع در روند انقراض آن شده است، گونهای که به دلیل خطر انقراض تجارت آن توسط کنوانسیون تجارت جهانی ممنوع و بهعنوان گونهای به شدت در معرض خطر ثبت شده است.
سمندر لرستان زیستگاه محدودی در سطح استان دارد بهطوریکه ثبتجهانی آن اقدامات حفاظتی از آن را ضروری کرده است بهگونهای که هر ساله همایشی برای حفاظت از زیستگاهش در کولچپ پلدختر و منطقه حفاظت شده شادابکوه با حضور جوامع محلی، دوستداران محیطزیست و مسئولان استانی و شهرستانی برگزار میشود. سمندر لرستانی حالا دیگر فقط یک اسم نیست این گونه کمیاب در بین جوامع محلی یک سرمایه ملی محسوب میشود.
ایمانی شهروند پلدختری در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «سفیرافلاک» اظهار داشت: از مردم تقاضا داریم که سمندر را سفره هفتسین خود قرار ندهند چون این گونه ارزشمند در حال انقراض است.
ضرورت حفاظت سمندر لرستانی
وی بر ضرورت حفاظت از این گونه کمیاب تاکید کرد و گفت: باید از این گونه بینظیر حفاظت کنیم تا برای نسلهای آینده باقی بماند.
نظری دیگر شهروند پلدختری تصریح کرد: با توجه به اینکه زیستگاه اصلی این جانور زیبا در پلدختر قرار دارد بنابراین لازم است مسئولان بیشتر از گذشته آن را به اسم پلدختر معرفی و از آن حفاظت کنند.
وی تاکید کرد: از مردم درخواست داریم در راستای حفاظت از این گونه ارزشمند که فرهنگسازی کرده و این جانور نادر و کمیاب را در سفره هفتسین قرار ندهند.
اکنون که این دوزیست زیبا در حال انقراض است و در جهان نمونه ندارد باید قدر آن را دانست و از آن حفاظت کرد چرا که این گونه از سرمایههای لرستان و پلدختر به شمار میآید که میتواند زمینه ورود گردشگران و توسعه منطقه را بهدنبال داشته باشد.
ورود به کولچپ پلدختر ممنوع
عطا حسنپور مدیرکل میراث فرهنگی و گردشگری لرستان در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «سفیرافلاک»، اظهار داشت: در راستای حفاظت از سمندر لرستانی با همکاری اداره کل محیطزیست و هیاتهای کوهنوردی استان و شهرستان همایش حفاظت از سمندر لرستانی در جنوب لرستان برگزار شد.
وی با اشاره به اینکه سمندر لرستانی یکی از گونههای اندمیک نادر در جهان است و زیستگاه آن در پلدختر قرار دارد، افزود: در کنار پاسداری از میراث فرهنگی و تاریخی باید از این میراث طبیعی و گرانمایه حمایت کنیم.
حسنپور با بیان اینکه از ورود هرگونه تور غیرمجاز به این منطقه در بازه زمانی اسفند تا فروردینماه جلوگیری میکنیم، گفت: هر کسی که میخواهد به این منطقه سفر کند باید حتماً با هماهنگی اداره کل میراث فرهنگی و محیط زیست باشد.
ایجاد پاسگاه محیطبانی در شادابکوه پلدختر
کامران فرمانپور مدیرکل محیط زیست لرستان در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «سفیرافلاک»، اظهار داشت: زیستگاه اصلی سمندر لرستانی این گونه اندمیک، منطقه حفاظتشده شادابکوه پلدختر و جنوب لرستان است و با توجه به اینکه اسفندماه فصل زاد و ولد سمندر لرستانی است، همه ساله در این مقطع زمانی برنامههای حفاظتی زیادی در این منطقه اجرا میشود.
وی از ایجاد پاسگاه محیطبانی سیار در زیستگاه سمندر لرستانی خبر داد و افزود: ورود گردشگران به زیستگاههای سمندر لرستانی در منطقه کولچپ تنها با دریافت مجوز امکانپذیر است.
مدیرکل محیط زیست لرستان بر اهمیت همکاری میان نهادهای دولتی و جوامع محلی تاکید و عنوان کرد: برنامههای حفاظتی، آموزشی و فرهنگی برای حفظ این زیستگاه و این گونه اندمیک جانوری توسط محیطزیست انجام میگیرد که امیدواریم مردم بتوانند سفیر خوبی برای حفاظت از محیط زیست و سمندر لرستانی باشند.
آموزش جوامع محلی برای حفاظت از سمندر لرستانی
علی آبسرینژاد رئیس حفاظت محیطزیست پلدختر در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «سفیرافلاک»، اظهار داشت: در راستای حفاظت از گونه اندمیک سمندر لرستانی با همکاری اداره کل حفاظت محیط زیست لرستان یک پایگاه محیطبانی سیار در منطقه حفاظت شده شادابکوه ایجاد و ماموران محیطزیست لرستان بهصورت بیتوته و شبانهروزی در این منطقه حضور دارند.
وی با اشاره به آموزش جوامع محلی و دانشآموزان برای حفاظت از این گونه کمیاب افزود: به جوامع محلی و بومیان حاشیه زیستگاههای سمندر لرستانی آموزشهای لازم را داده و طرحهای مطالعاتی و پژوهشی پیرامون این گونه و زیستگاههای آن صورت گرفته است.
رئیس حفاظت محیطزیست پلدختر با اشاره به شناسایی زیستگاههای جدید این گونه کمیاب در پلدختر بیان کرد: با توجه به اینکه این زیستگاهها به صورت لکهای میباشند با بیتوتههای شبانهروزی و اتراق چندین روزه کشف و شناسایی شدهاند.
شناسایی زیستگاه جدید سمندر در پلدختر
آبسرینژاد با بیان اینکه زیستگاههای سمندر لرستانی بهصورت مرتب پایش میشوند، گفت: آخرین مورد شناسایی زیستگاه جدید سمندر لرستانی در بهمن ماه امسال صورت گرفته است.
وی تصریح کرد: بر اساس اظهارات مدیران کل میراث فرهنگی و گردشگری و حفاظت محیط زیست لرستان، محدودیتهایی برای ورود به زیستگاه سمندر لرستانی ایجاد و ورود به کولچپ باید با مجوز صورت گیرد.
رئیس حفاطت محیطزیست پلدختر خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه فصل حساس و زاد و ولد سمندر لرستانی است باید موارد محیطزیستی مورد توجه قرار گیرد.
وی افزود: سمندر لرستانی جز گونههای در معرض خطر انقراض است و مشمول منع تجارت بینالملل است و هر جای جهان کشف شود باید به زیستگاه اصلی خود برگردد که انتظار داریم در حفظ این گونه تلاش شود.
رئیس حفاظت محیط زیست پلدختر عنوان کرد: هرگونه زندهگیری، حمل، جابهجایی و خرید و فروش سمندر لرستانی ممنوع است و متخلفان دستگیر و برای برخورد تحویل مقام قضایی میشوند.
وی تصریح کرد: سمندر لرستانی گونهای اندمیک کشور ایران است و جز میراثهای جهانی محسوب میشود که اولینبار در منطقه شهبازان لرستان کشف و به سمندر کوهستانی کایزر هم معروف است زیستگاه اصلی این گونه پلدختر است و در شمال خوزستان هم مشاهده شده است.
انتهای خبر/