به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «سفیرافلاک»، پروژه‌های آبخیزداری نقش مهمی در کنترل و مهار سیلاب و همچنین جلوگیری از فرسایش خاک دارند که این مهم طی سال‌های اخیر با جدیت بیشتری دنبال می‌شود و هرساله شاهد اجرای چندین پروژه آبخیزداری هستیم.

لرستان یکی از استان‌های است که به دلیل شرایط آب و هوایی و جغرافیایی، سیل‌خیز بوده و در بهار سال ۹۸ شاهد سیلابی عظیم بودیم که در برخی از شهرستان‌های استان خسارت‌های سنگین به منازل، زیرساخت‌ها و سایر بخش‌ها وارد کرد.

این در حالیست که توجه به اجرای پروژه‌های آبخیزداری و تامین اعتبار برای این پروژه‌ها می‌تواند از بروز خسارت‌های بسیار سنگین که گاهی چندین هزار میلیارد تومان است، پیشگیری کند.

طی اسفند سال قبل و فروردین امسال هشدارهای قرمز و نارنجی بارندگی در استان صادر شد که هر کدام دلهره‌ای از سیلاب را به همراه داشتند اما باتوجه به این که پروژه‌های خوبی در این راستا اجرا شده، خوشبختانه در این بارندگی‌ها سیلابی مانند سال ۹۸ رخ نداد.

اجرای پروژه‌های آبخیزداری و جلوگیری از فرسایش خاک 

مجید سپهوند معاون منابع طبیعی و آبیخزداری لرستان در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «سفیرافلاک» اظهارداشت: باتوجه به اهمیت اجرای پروژه‌های آبخیزداری، اقداماتی مانند احداث بندهای خاکی، سنگی ملاتی، گابیونی، بانکت، خشکه‌چین، اسکله‌ریزی و نیز اقدامات متنوع بیومکانیکی و بیولوژیکی از جمله سیستم‌های ذخیره نزولات جوی،  تراس‌بندی، سکوبندی، نهال‌کاری، کُپه‌کاری، بذرکاری، بذرپاشی، علوفه‌کاری انجام شده است.

وی با بیان اینکه میزان فرسایش خاک در لرستان نسبت به میانگین کشور بالاتر بوده و حدود ۲۵ تن در هکتار است، افزود: متوسط فرسایش خاک در لرستان ۲۵ تن در هکتار است که در برخی از مناطق به دلیل شرایط خاصی که وجود دارد این میزان فرسایش به ۷۰ تن در هکتار هم رسیده که هرچه فرسایش خاک بیشتر باشد، زمینه برای سیلاب بیشتر فراهم می‌شود.

معاون منابع طبیعی و آبخیزداری لرستان تصریح کرد: در راستای جلوگیری از کاهش فرسایش خاک وخطرات ناشی از بروز سیلاب‌ها اقداماتی در دستور کار قرار گرفته که شامل اصلاح وتوسعه جنگل‌ها و مراتع، افزایش تولید مزارع کوچک، کنترل رواناب، تغذیه سفره‌های آب زیرزمینی، تامین آب مداوم و پیوسته در پائین دست بوده است.

سپهوند بیان کرد: اجرای اینگونه اقدامات و پروژه‌ها تاثیر زیادی در جلوگیری از فرسایش خاک، کنترل رواناب و سیلاب داشته که در بارندگی‌های اخیر شاهد این مهم بودیم و در صورت عدم اجرای این پروژه‌ها، امکان بروز سیلاب وجود داشت.

وی با اشاره به اینکه حدود ۷۵ درصد از مساحت استان را عرصه‌های ملی تشکیل داده است، گفت: برهمین اساس سالانه ۱۲ میلیارد مترمکعب رواناب در استان وجود دارد که فقط در چند ماه از سال متمرکز وجاری است و به صورت پیوسته موجب خسارات مختلفی ناشی از فرسایش خاک و بروز سیلاب شده و لرستان را که یکی از قطب‌های دامداری وکشاورزی است، تهدید می‌کند.

پروژه‌های آبخیزداری در سطح ۸۴۹ هزار هکتار اجرا شد

معاون منابع طبیعی و آبخیزداری لرستان یادآورشد: با هدف حفاظت خاک در سطح حوزه‌های آبخیز و عرصه‌های جنگلی و مرتعی و همچنین مهار رواناب وکاهش خسارات ناشی از آن لازم است علاوه بر روش‌های سازه‌ای کنترل سیلاب، روش‌های غیرسازه‌ای کنترل سیلاب مانند پهنه‌بندی، سیستم مهارسیلاب، پیش‌بینی وقوع سیلاب، هشدار برای وقوع سیلاب مد نظر قرار گیرد.

سپهوند افزود: ۷۰ درصد سطح استان غالباً فرسایش توده‌ای و خندقی با میزان فرسایش ۲۹.۴ تن در هکتار دارند، ۱۱ درصد سطح استان فرسایش توده‌ای و جریان واریزه‌ای با فرسایش ۳۷ تن در هکتار و ۱۹ درصد سطح استان با فرسایش خاک به شکل فرسایش ورقه‌ای و شیاری در سطح اراضی کشاورزی و حوزه‌های آبخیز منابع طبیعی با فرسایش ۱۸.۸ تن در هکتار همراه است.

وی با اشاره به مطالعات انجام شده در دو فاز توجیهی و تفضیلی گفت: بیش از ۲ میلیون و ۷۷۳ هزار هکتار که معادل ۹۷ درصد از مساحت استان است، دارای مطالعات توجیهی و حدود یک میلیون و ۴۱۵ هکتار هم دارای مطالعات تفصیلی اجرایی هستند که در این راستا پروژه‌های مختلفی تعریف شده است که این پروژه شامل حفاظت خاک، پوشش گیاهی و عملیات آبخوان‌داری جهت کنترل سیلاب ورواناب است.

معاون منابع طبیعی و آبیخزداری لرستان تصریح کرد: با هدف کاهش آثار خشکسالی در استان، این پروژه‌ها در سطح ۸۴۹ هزار هکتار از اراضی اجرا شده که در سال گذشته این پروژه‌ها در ۴۳ هزار هکتار اجرا گردید که اجرای این مهم افزایش پایداری اکوسیتم‌های استان لرستان را به همراه داشته است.

سپهوند بیان کرد: اجرای این میزان پروژه آبخیزداری سالانه بالغ بر ۲۰ میلیون مترمکعب تغذیه سفره‌های زیرزمینی، افزایش دبی قنوات، چشمه‌ها و چاه‌ها در سطح استان را به همراه داشته است.

وی اظهارداشت: اجرای عملیات آبخیزداری در شمال خرم‌آباد به وسعت ۴۳ هزار هکتار با حجم کنترل سیل و رسوب به حجم ۲.۵ میلیون مترمکعب باعث کاهش دبی پیک ایستگاه هیدرومتری چم‌انجیر با کاهش ۶ درصد دبی، کاهش سیلاب مواجه شد که در بارش‌های اخیر ۲۷ و ۲۹ اسفند ماه و در روز ۲۲ فروردین ۱۴۰۳ باتوجه به اعلام هشدار سطح قرمز سازمان هواشناسی کشور برای آسمان استان لرستان صورت پذیرفت به گونه‌ای با بررسی به عمل آمده یک سوم میزان پیش‌‌‌بینی‌ها دراستان بارش‌ها محقق شده است.

معاون منابع طبیعی و آبیخزداری لرستان بیان کرد: باتوجه به عملیات آبخیزداری و آبخوان‌داری صورت گرفته در سطح استان، خوشبختانه فعالیت‌های آبخیزداری توانسته رقمی بالغ‌بر ۱۱۲ میلیون متر مکعب از حجم رواناب ناشی از سیلاب‌های رخ داده را مهار و از بروز خطرات سیلاب، خسارات جانی و مالی جلوگیری نماید.

سپهوند عنوان کرد: علاوه بر این رهاوردهای پروژه‌های آبخیزداری، ۱۰.۷ میلیون متر مکعب نفوذ آب ناشی از سیلاب بر عرصه‌های آبخیزداری به آب‌های زیرزمینی اضافه شده که این اقدام، خشکسالی را تعدیل نموده است.

وی خاطرنشان کرد: اجرای پروژه‌های آبخیزداری نه تنها از بروز سیلاب و فرسایش خاک جلوگیری می‌کند بلکه از وقوع خسارات و تخریب زیرساخت‌های استان جلوگیری به عمل می‌آورد.

انتهای خبر/