به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «سفیرافلاک»، نیروی پدافند هوایی ارتش در رزمایش مشترک ذوالفقار ۱۴۰۳ از سامانه‌های پسیو (غیرفعال) منیر و ذوالفقار استفاده کرد. طبق آنچه از سوی سخنگوی رزمایش امیر سرتیپ شیخ اعلام شد، این سامانه‌ها بدون هیچ‌گونه انتشار، موقعیت دقیق هدف را کشف و با توجه با خصوصیت پسیو بودن برای دشمن غیرقابل شناسایی است. اهمیت استفاده از سامانه‌های پسیو یکی از موارد بسیار مهم در حوزه نظامی است که به هر کشوری کمک می‌کند تا آسمان امن داشته باشد.
 
چرا از سامانه‌های پسیو استفاده می‌شود

سامانه‌های پسیو (غیرفعال) همانگونه که از اسم آن‌ها پیدا است به سامانه‌های غیر فعال مشهوراند که در حوزه‌های مختلف نظامی از جمله پدافند هوایی کاربرد بسیاری دارند. یکی از این مزایا کم‌بودن قابلیت شناسایی توسط جنگنده‌های دشمن است چرا که این سامانه‌ها برای کشف و شناسایی همه اهداف از ارسال سیگنال به‌سوی آن‌ها خودداری می‌کنند لذا اهدافی مانند جنگنده‌ها یا پهپاد‌ها قادر به مشاهده سامانه‌های پدافندی در صفحه رادار خود نیستند چون امواجی ساطع نمی‌شود.

اهمیت بعدی استفاده از سامانه‌های پسیو افزایش بقا و حفظ پوشش اطلاعاتی برای سامانه‌های پدافند هوایی است چون معمولاً شناسایی این نوع سامانه‌ها بسیار سخت یا غیرممکن محسوب می‌شود. به‌همین دلیل استفاده از این نوع سامانه‌ها در کاهش آسیب‌پذیری آن‌ها بسیار مؤثر است.

دیگر مزیت و کاربرد سامانه‌های پسیو در عملیات‌های شناسایی و رصد است. برخی از سیستم‌های راداری پسیو که مسئولیت شنود امواج رادیویی را برعهده دارد می‌توانند بدون اینکه توسط دشمن کشف شوند به اطلاعات مهمی از واحدهای مختلف دست پیدا کنند.
 
ایران نخستین‌بار چه زمانی از سامانه پسیو استفاده کرد

نخستین‌بار جمهوری اسلامی ایران، یک سامانه پدافندی فعال را به یک سامانه پسیو (غیرفعال) تبدیل کرد در جریان عملیات خیبر بود که طی آن شهید منصور ستاری فرمانده وقت پدافند هوایی با یک ابتکار راهبردی سامانه پدافندی ارتفاع پست هاوک (معروف به هاگ) را از حالت فعال به غیرفعال تبدیل کند تا دشمن نتواند این سامانه را هدف قرار دهد. این راهبرد پس از آن در مقاطع مختلف همچون عملیات‌های دفاع هوایی و شبیه‌سازی آن‌ها در رزمایش‌های مختلف پدافند هوایی نیز بار‌ها مورد آزمایش قرار گرفت و فرماندهان به این نتیجه رسیده‌اند که استفاده از سامانه‌های پسیو مزایای بسیاری دارد.

جدیدترین سامانه‌های پسیو ایران چه ویژگی‌های دارند

نیروی پدافند هوایی در رزمایش مشترک ذوالفقار ۱۴۰۳ ارتش از دو دستاورد جدید در حوزه سامانه‌های پسیو رونمایی و آن‌ها را عملیاتی کرد. این سامانه‌ها، «منیر» و «ذوالفقار» نام دارند که هر کدام ماموریت مشخصی را انجام می‌دهد. «منیر» برای سامانه پدافندی ارتفاع پست مجید و «ذوالفقار» برای سامانه پدافند هوایی ۱۵ خرداد استفاده شد.

سامانه پدافند هوایی ۱۵خرداد

سخنگوی رزمایش مشترک ذوالفقار ۱۴۰۳ ارتش امیر سرتیپ شیخ ضمن اشاره به ویژگی‌های سامانه کشف پسیو «منیر» می‌گوید: این سامانه بر اساس نیازهای نیروی پدافند هوایی ارتش در مواجهه با اهداف با سطح مقطع راداری کم طراحی شده است. بنابر گفته امیر سرتیپ شیخ، این سامانه قادر است با پوشش کامل ۳۶۰ درجه، بدون ارسال هیچ‌گونه امواج رادیویی، اهداف را شناسایی کرده و موقعیت دقیق آن‌ها را به سامانه‌های پدافندی درگیر منتقل کند.

سامانه پدافندی مجید

دیگر سامانه جدید ایران در حوزه سامانه‌های پسیو (غیر فعال)، ذوالفقار نام دارد که بدون هیچ‌گونه انتشار، موقعیت دقیق هدف را کشف و با توجه با خصوصیت پسیو بودن برای دشمن غیرقابل شناسایی است.

نیروهای مسلح ایران از تاکتیک‌ها و راهبردهایی استفاده می‌کنند تا بدون احتمال شناسایی توسط مهاجمان و دشمنان به هرگونه تجاوز احتمالی علیه کشورمان پاسخ قاطع و محکمی بدهند.

 سرآمدی ایران در سامانه‌های پسیو

جانشین نیروی پدافند هوایی ارتش امیر سرتیپ علیرضا الهامی دراین باره می‌گوید که ایران امروز جزو هشت کشور برتر دنیا است که توانسته‌ رادار پسیو (Passive) بسازد و این رادار در صحنه عملی و میدانی آزمایش شده و پاسخ داده است. بنابر گفته وی، در حوزه یک نمونه از رادارهای پسیو تقریباً در دنیا، تَک، هستیم و این نوع از رادار را کشور دیگری در اختیار ندارد.

راهبرد ایران

 پنهانکاری لایه‌های دفاعی برای دشمنیک کارشناس مسائل دفاعی می‌گوید به نظر می‌رسد که نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران با توجه به آنچه در رزمایش‌های اخیر خود تمرین کرده‌اند، قرار است راهبرد پنهانکاری را برای لایه‌های دفاعی خود طراحی و آن را عملیاتی کند.

به گفته این کارشناس مسائل دفاعی، این پنهانکاری می‌تواند شامل تغییرات مداوم در چینش نیروها استفاده از فناوری‌های خاص برای اختفای سامانه‌های مختلف و ایجاد تجهیزات فریبنده (DECOY) به‌معنای ساخت ماکت تجهیزات مختلف دفاعی ایران برای دشمن باشد.

انتهای خبر/

منبع: فارس